Βρισκόμαστε λίγες μέρες πριν τη νέα σχολική χρονιά και κάποια παιδάκια αυτό τον Σεπτέμβρη θα πάνε για πρώτη φορά στο σχολείο, ξεκινώντας το νηπιαγωγείο ή θα μεταβούν σε μεγαλύτερη σχολική βαθμίδα, ξεκινώντας την Α’ Δημοτικού. Για πολλές οικογένειες η προετοιμασία για αυτό συνοδεύεται με άγχος, ανησυχία και αγωνία γύρω από θέματα όπως εάν θα καταφέρει το παιδί να προσαρμοστεί στο νέο περιβάλλον, ποια θα είναι η αντίδρασή του τις πρώτες ημέρες, αν θα είναι χαρούμενο, αν θα κάνει φίλους, αν θα καταφέρει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του σχολείου, και πώς θα βιώσει τον αποχωρισμό από τα πρόσωπα φροντίδας. Τα έντονα αυτά συναισθήματα για τον πρώτο αποχωρισμό είναι απολύτως φυσιολογικά και κάποιες φορές είναι το ίδιο δυνατά τόσο για το παιδί όσο και για τους γονείς. Τι μπορούμε να κάνουμε για να βοηθήσουμε το παιδί μας σε αυτή τη μετάβαση;
- Να μιλήσουμε μαζί του για την πρώτη μέρα στο σχολείο, χρησιμοποιώντας κατάλληλο λεξιλόγιο ανάλογα με την ηλικία του και τη σχολική βαθμίδα στην οποία θα μεταβεί, διασφαλίζοντας ότι έχει καταλάβει τι πρόκειται να συμβεί. Μιλάμε θετικά και ρεαλιστικά για το σχολείο, καθώς η δημιουργία μη ρεαλιστικών προσδοκιών δεν βοηθάει τα παιδιά και προκαλεί μεγαλύτερη σύγχυση.
- Μπορούμε να διαβάσουμε παιδικά βιβλία με θέμα την πρώτη μέρα στο σχολείο, με αγαπημένους ήρωες των παιδιών με τους οποίους συνήθως ταυτίζονται. Αυτό μπορεί να προσφέρει ανακούφιση από το άγχος και παρηγοριά, καθώς αναγνωρίζεται το προσωπικό τους βίωμα και να ενισχύσει την αυτοπεποίθησή τους. Διαβάζοντας μαζί, είναι μια εξαιρετική ευκαιρία να ξεκινήσει μια κουβέντα για τα συναισθήματά και τις σκέψεις τους γύρω από το σχολείο. Είναι συχνά βοηθητικό να βάζουμε τον εαυτό μας στη θέση των παιδιών μας και να αναρωτηθούμε πώς θα νιώθαμε την πρώτη μέρα σε ένα άγνωστο περιβάλλον, μακριά από τα οικεία πρόσωπα.
- Πριν την έναρξη της σχολικής χρονιάς μπορούμε να κάνουμε με το παιδί μας τη διαδρομή για το σχολείο και να επισκεφθούμε τον χώρο, για να έχει μια πρώτη εξοικείωση με το μέρος.
- Εάν το παιδί βιώνει έντονα συναισθήματα και εκδηλώνει έντονες αντιδράσεις κατά τις πρώτες μέρες, προσπαθούμε να αντιμετωπίζουμε με ηρεμία και ήπιο τρόπο αυτή την κατάσταση.
Μιλάμε καθησυχαστικά, διαβεβαιώνουμε για την αγάπη μας και πώς θα επιστρέψουμε να το πάρουμε την ώρα που έχουμε συμφωνήσει. Είναι σημαντικό η στάση μας να δείχνει σταθερότητα και συνέπεια. Παράλληλα, επαινούμε τα παιδιά για την προσπάθειά τους και τα κατορθώματά τους στο σχολείο, αυξάνοντάς τους έτσι το κίνητρο και την αυτοεκτίμηση. - Να σκεφτούμε και να σχεδιάσουμε μαζί με το παιδί το καθημερινό πρόγραμμα, τι δραστηριότητες θα έχει, τι θα γίνεται πριν και μετά το σχολείο.
Για το κάθε παιδί ο χρόνος προσαρμογής στη νέα σχολική πραγματικότητα είναι διαφορετικός και μοναδικός, καθώς παράγοντες όπως η ιδιοσυγκρασία, προηγούμενες εμπειρίες αποχωρισμού, η στάση της οικογένειας παίζουν σημαντικό ρόλο σε αυτή τη μετάβαση. Επίσης, για κάθε οικογένεια η εμπειρία της πρώτης επαφής με το σχολείο είναι μοναδική, γι’ αυτό και καλό είναι να αποφεύγουμε συγκρίσεις με άλλα παιδιά ή οικογένειες, καθώς κάτι τέτοιο προκαλεί περισσότερη σύγχυση ή ενοχή στους γονείς γιατί νιώθουμε πως κάτι δεν κάνουμε καλά.
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό από την πλευρά μας ως γονείς να αναγνωρίσουμε το δικό μας άγχος, πιθανούς φόβους και αγωνίες, ώστε να το διαχειριστούμε κατάλληλα, και με ψυχραιμία και ηρεμία να είμαστε δίπλα στο παιδί στηρίζοντας το σε αυτή τη μεταβατική περίοδο. Τα παιδιά μπορούν και αντιλαμβάνονται τα συναισθήματά μας και ο τρόπος που θα αντιμετωπίσουμε εμείς οι ίδιοι τον αποχωρισμό έχει ιδιαίτερη σημασία για το πώς θα το αντιμετωπίσουν και τα ίδια και για το πώς θα αναπτύξουν σταδιακά την αυτονομία τους. Ας μην ξεχνάμε ότι αποτελούμε πρότυπα για αυτά! Με επιμονή και υπομονή παιδιά και γονείς θα προσαρμοστούμε στις νέες συνθήκες της σχολικής χρονιάς!
